Je hebt weken en weken hard gewerkt, je kijkt al helemaal uit naar een compleet weekend vrij of die ene vakantie en ja hoor. Heb jij weer, meteen ziek tijdens je eerste vakantiedag. Wist je dat ze dit ook wel vrijetijdsziekte noemen? Gelukkig is er een hele goede verklaring voor dat het jou overkomt en dit heeft alles te maken met de balans in je hormonen.
Wat doet stress in je lichaam ?
Ik heb het niet over de hormonen die wij als vrouw kennen die met je cyclus te maken hebben. Ik heb het over het hormoon cortisol en het hormoon adrenaline. Op het moment dat jij (langere tijd) onder druk staat, komt er cortisol en adrenaline vrij. Deze twee hormonen zorgen ervoor dat er glucose vrijkomt in je lichaam en omgezet wordt in energie. Deze energie heb je nodig om te kunnen vluchten. Dit proces in je lichaam is altijd al aanwezig geweest en vroeger, lees: tijdens de oertijd, had je de energie ook nog daadwerkelijk nodig. Voor de stressprikkel die je lichaam nu iedere keer krijgt heeft het eigenlijk geen energie nodig om te kunnen vluchten. Je kunt er namelijk niet voor vluchten omdat het mentale stress is. Doordat wij in onze huidige samenleving te veel en te lang onder hoge druk (kunnen) functioneren raken je hormonen compleet uit balans. En als er één hormoon uit balans raakt, dan gaat de rest ook. Naast de hormonale disbalans raakt ook je immuunsysteem uit balans en gaat de goede weerstand achteruit. Dit zorgt ervoor, in combinatie met te weinig ontspanning, dat je ziek wordt op het moment dat de druk en de stress wegvalt. En die stress valt vaak pas weg op het moment dat je vrij bent.
Welke symptomen ervaar je tijdens stress?
Je lichaam kan op veel verschillende manieren reageren op stress. Het eerste wat er gebeurt zodra je cortisol en adrenaline gaat pieken is dat je hartslag versnelt, je ademhaling hoger op je borst zit en versnelt, je bloeddruk schiet omhoog en je kunt gaan zweten. Dit zijn symptomen die je ook daadwerkelijk voelt op als je bijvoorbeeld moet presteren. Maar als je langdurig stress ervaart dan krijg je vaak vage klachten die je niet meteen thuis kunt brengen onder de noemer stress. Denk aan: vermoeidheid, hoofdpijn, gewichtstoename of gewichtsverlies, hartkloppingen en een gejaagd gevoel, buikpijn, spierspanning in nek en schouders, vergeetachtig, piekeren, weinig concentratie en een korter lontje. Je ziet, dat veel symptomen niet meteen te linken zijn aan stress én dat het heel divers is. Wat jij ervaart hoeft een ander niet zo te ervaren. Bij iedereen uit dit zich op een andere manier en daarom is het lastig om stress, overspannenheid of burn-out te signaleren.
Maar hoe voorkom je dat je ziek wordt door stress?
Voorkomen is beter dan genezen zeggen ze wel eens en ik kan het in deze context niet beter verwoorden. Ik weet namelijk dat jij niet iedere vakantie of vrij weekend ziek wilt zijn. Jij staat middenin het leven en wilt leuke dingen doen in je vrije tijd en vakanties en die wil je niet uitgeblust, vermoeid, met hoofdpijn of zelfs ziek op de bank of in bed doorbrengen. Jij bent klaar met die vrijetijdsziekte en klaar met die hoge stresslevels.
Je lichaam heeft, net als een auto, een gas- en rempedaal. Je mag de stress zien als het gaspedaal en je ontspanning als het rempedaal. Ben je in levensgevaar en maakt je lichaam daarom cortisol en adrenaline aan? Dan verbrand je dit meteen omdat je daadwerkelijk moet gaan vluchten. Voor alle andere mentale stress geldt; na een periode van hoge mate van stress zul je ontspanning in moeten lassen. Ontspanning is in dit geval jouw rempedaal.
Tip 1: Onderschat nooit de kracht van je ademhaling. Op het moment dat je stress hebt gaat je hartslag omhoog en versnelt je ademhaling. Je ademhaling voel je dan op je borst in plaats van op je buik. Het is top als je moet presteren, maar om je lichaam weer tot rust te brengen heb je jouw buikademhaling nodig. Heb je moeite om je op je buik te richten, leg dan als steun je handen op je buik en voel hoe je buik uitzet onder je handen als je inademt. Adem vier tellen in door je neus, houd je adem vier tellen vast, adem vervolgens vier tellen uit door je mond en houd weer vier tellen vast. Dit noemen ze ook wel box-breathing.
Tip 2: Het eerste wat vaak wegvalt als je het druk hebt of veel stress ervaart is dat je stop met bewegen. Er is geen tijd voor die sportles of wandeling, want het is zo druk. Juist dan zou je wél moeten gaan. Bewegen is een actieve vorm van ontspanning en helpt je weer om op te laden. Let wel op, als je al overspannen of burn-out bent kan sporten voor je lichaam voelen als stress. Ga dan rustig wandelen, fietsen of doe aan zachtere vormen van beweging zoals yoga.
Tip 3: Blijf je lichaam goed voeden. Als je veel stress hebt slaat je lichaam alle energie die niet wordt verbruikt op in je vetreserves. Geen enkele gezonde leefstijl kan op tegen hoge mate van stress. En tóch begint het in de basis met jezelf goed blijven voeden. Want wist je dat een hongerpikkel ook als stress wordt gezien door je lichaam? Blijf jezelf motiveren door gezond te eten en je lichaam te voorzien van de juiste brandstof. Je doel is om je lichaam te ondersteunen. Focus dus alsjeblieft in een stressvolle periode niet op afvallen.
Merk de signalen van je lichaam tijdig op, zorg dat je de symptomen van stress (her)kent en voeg de tips toe zodat je hormonen in balans blijven, je immuunsysteem en weerstand niet worden onderdrukt en je niet langer ziek bent tijdens vrije dagen of je vakantie. Zorg dat een stressvolle periode jou niet langer beïnvloed maar grijp in voordat het echt te laat is.
Liefs, Berber
Reactie plaatsen
Reacties